Author: jorgen

Eext op school

De wat minder jonge generaties zullen ze wellicht nog meegemaakt hebben op de lagere school: de schoolplaat. In de tijd van voor de digiborden, Prezi’s en Cahoot was dit de enige vorm van aanschouwelijk onderwijs (afgezien van wat ‘mijn’ meneer de Vries van klas 4 ons leerlingen bood door ons onder schooltijd mee te nemen de stad in, voor een bezoek aan de Prinsentuin of het beklimmen van de Martinitoren). Nu wil het feit dat mijn gepensioneerde vader zich ontwikkeld heeft tot een autoriteit op het terrein van de schoolplaat.

Welnu, mijn escapades richting Eext waren voor hem voldoende aanleiding om mij attent te maken op twee schoolplaten waar het dorp Eext op voorkomt. Beide zijn uitgegeven door J.B. Wolters te Groningen en geschilderd door Bernardus Bueninck. Van deze illustrator is bekend dat hij nauwkeurig schilderde zonder al te veel ‘dichterlijke vrijheden’. Daarom is het interessant om te kijken waar de platen geschilderd zijn.

‘Een gezicht in Eext’ van 1919

Nacht in Eext

Eén van de eerste dingen die me opviel in Eext is dat de nachten donker zijn. Zo donker dat de melkweg zichbaar is als het helder is. Op een zomernacht in augustus 2020 samen naar de Perseïden kijken was fenomenaal. Reden te meer om er in de nacht met de camera op uit te gaan.

Melkweg boven D14, december 2021

De foto komt beter tot zijn recht in full-size, op een zwarte achtergrond.

Op de mountain bike

Drenthe kent goed onderhouden Mountain Bike routes. Eext ligt midden tussen een aantal Mountbike Trails in en is dus een prima uitvalsbasis voor de mountain biker. Niet alleen de trails zijn goed te fietsen, de bossen ten zuiden van Eext zijn redelijk aaneengesloten en hoofdzakelijk van Staatsbosbeheer (met uitzondering van Drouwenerzand). Staatsbosbeheer staat fietsen in het bos toe. Het is mogelijk behoorlijke tochten te maken alleen door het bos.

MTB Gieten-Gasselte

MTB Gieten-Gasselte krijgt met recht 4 sterren op mtbroutes.nl. Het is met 32 kilometers door het bos een stevige uitdaging. De route bestaat hoofdzakelijk uit single trail, met de nodige variatie. Zo worden de heuvels rond het Gasselterveld beklommen. De hoogste is ook te skippen via short-cut. Het Bult’npad is een van de plekken met kleine heuveltjes die sprongen mogelijk maakt. De droge sloten op de route worden niet ontzien. Eind 2021 is een nieuwe dijk opgeworpen in het westelijk deel van de route. De route is over het algemeen snel, zeker het westelijk deel. Een Strava traject ontbreekt niet. Voor mij één van de mooiste routes. Als aspirant Eexter ben ik in de gelegenheid de route op diverse momenten en in diverse jaargetijden te fietsen en dat is een waar feest. In de zomer vaak ‘s avonds, in het weekend liefst vroeg of aan het eind van de middag, wanneer de kuddes MTBers de trail verlaten hebben.

Vanuit Eext is deze het best te starten vanaf de Stationsstraat, nabij Eexterhalte.

Met een stevig pak sneeuw, februari 2021

Hunebed D13 en Johannes van Lier

Rond Eext vind je diverse hunebedden. D14 bij Eexterhalte, D11 in het Evertsbos, D12 is een klein bedje aan de Walakkersweg. Het meest bijzondere hunebedje is wel D13 nabij de Stationsweg. Dit hunebedje ligt nog in de oorspronkelijke heuvel, waar het rond 1735 is ontdekt. In tegenstelling tot andere hunebedden zijn de stenen dicht tegen elkaar aan geplaatst en was de ruimte te betreden via een trapje; het wordt daarom ook wel trafgraf genoemd.

Johannes van Lier uit Assen heeft hier in 1756 onderzoek gedaan en heeft dit in één van de eerste archeologische verslagen van Nederland vastgelegd: De ‘Oudheidkundige brieven‘ uit 1760. Hierin merkt hij het bouwwerk aan als grafkelder. D13 staat daarom al vanaf de eerste topografische kaarten als zodanig aanmerkt.

Prent uit Johannes van Lier, Oudheidkundige Brieven 1760.
1 De korenmolen van Eext, 2 Borger, 3 Rolde en 4 D14 bij Eexterhalte

Eext op de kaart gezet

Landkaarten hebben een onweerstaanbare aantrekkingskracht op mij. Bij een bezoek aan onbekend gebied is het eerste dat ik doe: topografische kaarten regelen. Niet alleen om routes uit te zetten maar ook voor het ontdekken van interessante kenmerken in het landschap. Als je daarnaast goede historische kaarten hebt dan kun je ook de ontwikkeling van het landschap zien. Zo heb ik ‘ontdekkingstochten’ ondernomen op Curacao aan de hand van de Werbata kaart uit 1910, van niet heel erg lang na de koloniale periode.

In een periode waarin alles gedigitaliseerd wordt zijn blijkt er een rijkdom te zijn aan kaartmateriaal waarop de omgeving van Eext natuurlijk niet ontbreekt. Aandacht voor twee bijzondere websites.

Het kadaster van 1832

Egbert van Drielst: Eext rond 1800

In de periode voor de fotografie (uitgevonden rond 1825) zijn we afhankelijk van schilders en tekenaars als we een beeld willen krijgen van de omgeving. Egbert van Drielst was zo’n schilder. Oorspronkelijk kwam hij uit Groningen maar hij verhuisde in 1765 naar Amsterdam. Drenthe en met name Eext had blijkbaar een warm plekje in zijn hart (en hij is niet de enige Groninger), want hij keerde er steeds naar terug. Onderstaande platen laten de omgeving van Eext zien in die periode.

Egbert van Drielst, Gezicht op Eext, jaartal onbekend, collectie Drents Museum

Dassen in het Evertsbos

Wildcamera project

In de periode november 2020 tot en met maart 2021 zijn opnamen gemaakt met de wildcamera in het Evertsbos. Onderstaande clip is het resultaat. Helaas eindigt de clip wat abrupt. Dit is het resultaat van onverlaten die het nodig vonden de camera te jatten.

‘Mus’, ontmoeting met een bekende Eexter

In mei 2020 kwam ik tijdens een solo wandeling bij hunebed D14 (tussen Eext en Gieten) terecht. Ik trof daar een karakteristiek persoon, die meteen op mij afkwam en allerhande feiten vertelde over het hunebed.

Ontmoeting in mei 2020

Al gauw bleek de man een self-made hunebed expert. Le Coc Sportif trainingsbroek, blauwe jas met in het borstzakje een pinpas (een kleine disonant in het plaatje), sandalen waarin voeten met achterstallig onderhoud en stevig bebaard. Hij was echt boos op de ‘geleerde heren’ die hunebedden beschouwden als begraafplaatsen. Nee, het waren prehistorische kroegen, waar vertier was. En waar kinderen gebaard werden, en gevreeën (daar staat de X in EeXt voor). Ze lagen vaak midden tussen de dorpen in, als ontmoetingsplaats. Bij opgravingen zijn kommen gevonden waaruit bier gedronken werden en geroosterde nootjes gegeten werden (eikels kun je eten en koffie van zetten mits je ze roostert). Hij vertelde dat hij bezig was de hiërogliefen op deze kommen te ontcijferen. Hij meldde dat de hunebedstenen vaak in de vorm van dieren zijn. Zo is één van de stenen van D14 een mamoetkop (het oor is afgebroken). Uit vergelijk met de eerste foto’s blijkt dat de stenen behoorlijk aan erosie onderhevig zijn en het is daarom niet meer goed te zien.

eext.info

Welkom op de website https://eext.info. De site is een blog van een aspirant Eexter en gaat vooralsnog een aantal ervaringen weergeven met betrekking tot dit mooie dorp. Op het moment van posten zijn de plannen nog niet heel vastomlijnd maar de verwondering en enthousiasme over dit mooie dorp, zijn omgeving en historie geven voldoende aanleiding om de blog te starten.