Als aspirant Eexter werd mij door mijn ega geadviseerd om zeker een keer de Etstoel in Anloo mee te maken. Anloo was (en is) 1 uur gaans van Eext, uitgaand van vervoer per benewagen.
De Etstoel was sinds begin 15e eeuw verantwoordelijk voor de rechtspraak in Drenthe. De Etstoel bestond uit de Drost (voorzitter) en 24 Etten, 4 uit elk van de zes dingspelen. De Etstoel hield drie keer per jaar een zitting, lotting genoemd. De eerste twee lottingen van het jaar vonden plaats in Rolde, de laatste in de Magnuskerk in Anloo, op 19 augustus, de feestdag van Sint Magnus (tot 1632, daarna ging de Etstoel naar Assen). Deze lotting werd dan ook de Magnuslotting genoemd.
Eens per jaar, en wel op de derde zaterdag in augustus, gaat Anloo terug naar de middeleeuwen. De Anloërnaren (let op: niet de Anloërs, zo werd mij fijntjes medegedeeld toen ik die fout beging) steken zich in de kleding van destijds. Het dorp verandert voor één dag in een middeleeuws tafereel, waarbij de lokale ambachten rond de kerk worden getoond, met spinsters, een smidse, mandvlechters. De nodige versnapering zijn tegen betaling van florijnen en stuvers te verkrijgen. Water dronk men niet in die tijd, men dronk bier, wat ook nu in ruime mate verkrijgbaar was.
Uiteraard vind de Etstoel plaats in de Magnuskerk. De bezoekers kunnen om het uur een zitting bijwonen. Een aantal cases worden behandeld, waarbij de etten tot een oordeel moeten komen. Volgens het regelement moeten de etten niet onder invloed zijn van alcohol, hetgeen middels een blaastest wordt vastgesteld.
Paard en wagen was natuurlijk het vrachtvervoer in de middeleeuwen. Bezoekers kunnen dit aan den lijve ondervinden middels een rondje achter de kont van het paard, uiteraard tegen betaling van de nodige stuvers.
Na gedane zaken, ondermeer de aanschaf van een vers gerookte paling, vertrekken we weer richting ons dorp, Eext, of Eekst zoals wordt aangegeven.
