Historie – Eext

Eext op school

by jorgen on 2022-04-16 in Historie, Wetenswaardigheden

De wat minder jonge generaties zullen ze wellicht nog meegemaakt hebben op de lagere school: de schoolplaat. In de tijd van voor de digiborden, Prezi’s en Cahoot was dit de enige vorm van aanschouwelijk onderwijs (afgezien van wat ‘mijn’ meneer de Vries van klas 4 ons leerlingen bood door ons onder schooltijd mee te nemen de stad in, voor een bezoek aan de Prinsentuin of het beklimmen van de Martinitoren). Nu wil het feit dat mijn gepensioneerde vader zich ontwikkeld heeft tot een autoriteit op het terrein van de schoolplaat.

Welnu, mijn escapades richting Eext waren voor hem voldoende aanleiding om mij attent te maken op twee schoolplaten waar het dorp Eext op voorkomt. Beide zijn uitgegeven door J.B. Wolters te Groningen en geschilderd door Bernardus Bueninck. Van deze illustrator is bekend dat hij nauwkeurig schilderde zonder al te veel ‘dichterlijke vrijheden’. Daarom is het interessant om te kijken waar de platen geschilderd zijn.

Hunebed D13 en Johannes van Lier

by jorgen on 2021-12-01 in Historie, Omgeving

Rond Eext vind je diverse hunebedden. D14 bij Eexterhalte, D11 in het Evertsbos, D12 is een klein bedje aan de Walakkersweg. Het meest bijzondere hunebedje is wel D13 nabij de Stationsweg. Dit hunebedje ligt nog in de oorspronkelijke heuvel, waar het rond 1735 is ontdekt. In tegenstelling tot andere hunebedden zijn de stenen dicht tegen elkaar aan geplaatst en was de ruimte te betreden via een trapje; het wordt daarom ook wel trafgraf genoemd.

Johannes van Lier uit Assen heeft hier in 1756 onderzoek gedaan en heeft dit in één van de eerste archeologische verslagen van Nederland vastgelegd: De ‘Oudheidkundige brieven‘ uit 1760. Hierin merkt hij het bouwwerk aan als grafkelder. D13 staat daarom al vanaf de eerste topografische kaarten als zodanig aanmerkt.

**Prent uit Johannes van Lier, Oudheidkundige Brieven 1760**.
1 De korenmolen van Eext, 2 Borger, 3 Rolde en 4 D14 bij Eexterhalte

Eext op de kaart gezet

by jorgen on 2021-11-12 in Historie, Omgeving

Landkaarten hebben een onweerstaanbare aantrekkingskracht op mij. Bij een bezoek aan onbekend gebied is het eerste dat ik doe: topografische kaarten regelen. Niet alleen om routes uit te zetten maar ook voor het ontdekken van interessante kenmerken in het landschap. Als je daarnaast goede historische kaarten hebt dan kun je ook de ontwikkeling van het landschap zien. Zo heb ik ‘ontdekkingstochten’ ondernomen op Curacao aan de hand van de Werbata kaart uit 1910, van niet heel erg lang na de koloniale periode.

In een periode waarin alles gedigitaliseerd wordt zijn blijkt er een rijkdom te zijn aan kaartmateriaal waarop de omgeving van Eext natuurlijk niet ontbreekt. Aandacht voor twee bijzondere websites.